تقریبا هیچ کس تردیدی ندارد که آمریکا و ایران، در اعماق وجود خود، ترجیح می‌دهند برای کاهش تنش‌های فزاینده و پرهیز از احتمال رویارویی نظامی، با یکدیگر دیپلماسی داشته باشند – و حتی به توافقی جدید دست پیدا کنند. اکنون در اتاق کنفرانس در وین، این لحظه سرنوشت ساز فرا رسیده است که طی آن، سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان به همراه روسیه و چین که همگی از اعضای موافقتنامه هسته‌ای هستند، به همراه ایران سر یک میز می‌نشینند و درباره آینده گفتگو می‌کنند.
دولت بایدن نیز همیشه آماده به مشارکت و اقدام است، هر چند این آمادگی همیشه ممکن است به شکل ملموس نباشد. مقامات آمریکایی نیز به وین خواهند رفت، هر چند قرار نیست با همتایان ایرانی خود به صورت مستقیم ملاقات کنند. علنا همه اعضای هسته اصلی امنیت ملی جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، در محقق شدن توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران مشارکت داشته اند. حتی «ویلیام برنز» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ممکن است به این علت به این سمت گماشته شده باشد که به خوبی از کلیات مذاکرات ایران آگاهی داشته است. از میان همه چالش‌های سیاست خارجی که آمریکا اکنون با آن‌ها روبرو است، آن هم پس از آشوب‌هایی که دولت ترامپ ایجاد کرد، اکنون این بحران، آسان‌ترین راه حل را دارد.
اما وضعیت میانه رو‌ها در تهران که در آن سوی میز نشسته اند چگونه است؟ این فرصت، همچنین آخرین فرصت واقعی آن‌ها برای ارائه پیشنهاد جامعی با هدف مشارکت بهتر با جهان غرب است. البته ایران، تحمل تحریم‌ها را آغاز کرده است یا دست کم، راهی را برای زندگی هر چند دشوار در کنار این تحریم‌ها یافته است. چنین گفته می‌شود که چین، از خریدن نفت ایران که دیگر کشور‌های جهان آن را نمی‌خرند، خوشحال است. براساس برخی ارزیابی ها، چین در ماه مارس روزانه یک میلیون بشکه نفت را از ایران خریداری کرد. این نفت با استفاده از نفتکش‌هایی منتقل می‌شد که مشخصات آن‌ها معلوم نبود. چین اخیرا یک توافق تجاری مهم را با ایران امضا کرده است. چین همچنین از مدت‌ها پیش، از سیاست‌های آمریکا در قبال ایران انتقاد می‌کرده است. اما همه می‌دانند که اگر تحریم‌های آمریکا لغو می‌شد، بسیاری از آسیب‌های اقتصادی وارد به ایران رخ نمی‌داد.
به علاوه، میانه رو‌ها نیز با محدودیت زمانی روبرو هستند، در برابر پارلمانی تندرو قرار دارند، و انتخابات ریاست جمهوری ظرف چند ماه آینده برگزار خواهد شد. این انتخابات ممکن است باعث شکل گیری رویکردی سختگیرانه‌تر علیه دولت‌های غربی شود. وعده‌های مادی حاصل از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، باید بار دیگر به چشم دیده شود، و این اتفاق باید به سرعت رخ دهد تا بدین ترتیب، حضور مردم در انتخابات به نفع آن‌ها (میانه روها) تمام شود.

هر دو طرف همچنین هر آنچه می‌توانستند، به نفع یا علیه گفتگو‌های وین، انجام داده اند. دولت بایدن در واکنش به ضرب الاجل‌های ایران و اعلام افزایش فعالیت‌های هسته ای، آرامش خود را حفظ کرده است. زمانی که سربازان آمریکایی در عراق تهدید شدند، دولت بایدن اقدام نظامی سریعی انجام داد و مواضع نیرو‌های شیعه را بمباران کرد. اما سپس به سرعت، آن‌ها را “شبه نظامیان مورد حمایت شیعیان” نامید تا بدین ترتیب، این گزینه را در اختیار دیگران قرار دهد که از این وضعیت، فاصله بگیرند. آمریکا همچنین اعلام کرده است قصد دارد شماری از نیرو‌های آمریکایی را که از عربستان سعودی محافظت می‌کنند و تعداد آن‌ها در دوران ریاست جمهوری ترامپ افزایش یافت، به کشور بازگرداند.ایرانی‌ها با مهارت، توانسته اند مرز میان فعالیت‌های غنی سازی را در جهان خارج هم می‌تواند هراس انگیز باشد و یا به عنوان اقدامات نمادین و برگشت پذیر تعبیر شود، حفظ کنند. غنی سازی اورانیوم تا مرز ۲۰ درصد – همان گونه که ایران انجام داده است – باعث به صدا درآمدن زنگ خطر می‌شود، زیرا این اقدام، گامی نزدیکتر به سمت هدف غنی سازی با درصدی بالاتر است.
ایرانی ها، موارد زیادی را برای عرضه بر سر میز مذاکره دارند – به این معنا که آن‌ها می‌توانند پیشنهاد دهند کار‌های زیادی را در گام اول انجام دهند، و در ازای آن، از گام اولیه آمریکا در کاهش شدت تحریم‌ها برخوردار شوند.
هر دو طرف مذاکرات، افرادی جدی هستند و مذاکرات بدین ترتیب پیش خواهد رفت. محور محاسبه هر دو طرف، همان است که شش سال پیش بود: اینکه ایران، ترجیح می‌دهند از لغو تحریم‌ها برخوردار شود. همچنین، آمریکا ترجیح می‌دهد شاهد ایرانی ثروتمند‌تر باشد تا ایرانی هسته ای. به علاوه، هر دو طرف ترجیح می‌دهند جنگ در نگیرد.
همواره شعله ور شدن آتش جنگ در خاور میانه، به سادگی می‌تواند رخ دهد. با وجود این، جنگ رویدادی پیچیده، پرهزینه و پیش بینی ناپذیر است و برای رخ دادن آن، نیاز است که هر دو طرف خواهان وقوع آن باشند. نه ایران و نه آمریکا، هیچ یک اکنون خواهان وقوع جنگ نیستند، در غیر این صورت می‌توانستند از این همه فرصت که طی چند ماه یا چند سال پیش شکل گرفت، استفاده کنند. بنابراین، مسیر محتملی که پیش رو قرار دارد، گفتگو است.
نتیجه نشست وین هرچه که باشد، باید تصریح کرد این نشست پس از چند ماه سر و صدا و جنجال برگزار می‌شود، به همین دلیل احتمالا شالوده مناسب را دارد. یک منبع آگاه غربی نزدیک به گفتگو‌ها اعلام کرد درخصوص اینکه این نشست به گفتگو‌های بیشتر منتهی شود، “احتمال ۸ از ۱۰” را قائل است.
نشست وین ممکن است طی هفته کنونی به تمدید برجام منتهی نشود. این نشست همچنین ممکن است هرگز به “برجام بعلاوه” که بایدن خواهان آن است، و باعث محدودیت برنامه موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران خواهد شد، منتهی نشود. این نشست همچنین ممکن است باعث نجات اقتصاد ایران پیش از انتخابات ریاست جمهوری این کشور نشود. اما برگزاری این نشست، تنها راه واقعی رو به جلو است که در نهایت به اجرا گذاشته می‌شود.